آوای شیطان

فصل اول

رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:

ابلیس اولین کسی بود که غنا و موسیقی را تاسیس کرد.

وسائل الشیعه، ج۱۲ ، ص۲۳۱

((غنا وموسیقی در قرآن ))

ابو بصیر می گوید: از امام جعفر صادق علیه السلام درباره ی سخن خدای تعالی که می فرماید: ((از پلیدیها، از بتها اجتناب کنید واز سخن باطل و بی اساس بپرهیزید.)) حج / ۳۰

سوال کردم ، امام فرمود: منظور غنا (آواز طرب انگیز) است. کافی/ج۶/ص۴۳۱

امام جعفر صادق علیه السلام درباره ی این آیه ی شریف فرمود: منظور از پلیدی شطرنج و مراد از سخن باطل غنا ((آواز طرب انگیز)) است. تفسیر نور الثقلین / ج۳/ ص۴۹۶

امام جعفر صادق علیه السلام در مورد سخن خدای تعالی که می فرماید: ((بندگان خاص خداوند کسانی هستند که هرگز شهادت به باطل نمی دهند.)) فرقان /۷۲. فرمود: منظور غنا است. کافی / ج۶ / ص۴۳۱

امام محمد باقر علیه السلام فرمود : غنا از جمله چیزهایی است که خداوند برای ارتکاب آن وعده غذاب جهنم داده است. سپس آن حضرت این آیه ی شریف را تلاوت فرمود: بعضی از مردم هستند که سخنان بیهوده خریداری می کنند تا مردم را از روی جهل و نادانی از راه خداوند گمراه کنند .وبدنبال آن، آیات الهی را مسخره می کنند . خداوند بدین عمل آنها را به عذاب خوار کننده ای مبتلا می سازد.

امام صادق علیه السلام فرمود: مجلس خوانندگی لهو وباطل، مجلسی است که خداوند به اهل آن نمی نگرد (آنها را مورد لطفش قرار نمی دهد) و این مصداق همان چیزی است که خداوند عزوجل فرموده: بعضی از مردم هستند که سخنان بیهوده خریداری می کنند تا مردم را از روی جهل و نادانی از راه خدا گمراه سازند. کافی / ج۶ / ص۴۳۳

مردی می گوید: نزد امام صادق علیه السلام بودم، کسی به ایشان گفت: پدر و مادرم فدای شما باد، همسایگان من کنیزانی دارند که آواز می خوانند و با عود (یکی از آلات موسیقی ) می نوازند. من هنگامی که برای قضای حاجت می روم ، چه بسا نشستن خودم را طول می دهم تا صدای آنها را بیشتر بشنوم!!

امام علیه السلام فرمود : این کار را انجام مده! در روز قیامت در برابر خداوند هیچ عذر و بهانه ای نداری. مگر سخن حق تعالی را در قرآن کریم نشنیده ای که می فرماید : گوش و چشم ودل همگی مسئولند ودر برابر کارهایی که انجام داده اند از آنها سوال می شود. اسرا / ۳۸

مرد گفت : به خدا سوگند گویا تا به حال این آیه ی قرآن را از غیر عرب و عرب نشنیده بودم. دیگر به خداوند این کارها را انجام نمی دهم و از او آمرزش می طلبم.

بعد امام علیه السلام فرمود : برخیز و غسل کن وآنچه می توانی نماز بخوان ، چون تا کنون به گناه بزرگی مشغول بودی و چقدر حال بدی داشتی اگر بر این حال می مردی! کافی/ ج۶/ ص۴۳۲. ومانند آن مستدرک الوسایل ،ج۱۳ ، ص۲۲۱.

پایان فصل اول

فصل دوم

(( غنا و موسیقی در روایات ))

امام صادق علیه السلام می فرمایند: وقتی حضرت آدم علیه السلام رحلت نمود ، ابلیس و قابیل با رحلت او خوشحال شدند. آن دو در اجتماعی شرکت جستند و به نشانه شادی برای مرگ آدم از تنبورها و وسائل لهو (موسیقی) استفاده کردند . پس هر کسی در روی زمین از این وسایل لذت می برد از پیروان راه ابلیس و قابیل می باشد. کافی/ج6/ ص 431.

رسول خدا (ص) فرموند:

ابلیس اولین کسی بود که مرتکب غنا شد. وسائل الشیعة/ ج12/ ص 231.

امام جعر صادق علیه السلام فرموند:

کسی را که خداوند سبحان نعمتی به او عطا کند و او در اثر نعمت به وسایل آواز خوانی و موسیقی رو کند با این عملش نا سپاسی حق تعالی را مرتکب شده و همچنین کسی که مصیبتی (برای امتحان و ...) به او برسد و آه وناله کند او هم کفران نعمت نموده. کافی/جلد 6/ص 432.

در «تفسير عيّاشي‌» از أبوجعفر آمده‌ است‌ كه‌:

قَالَ: كُنْتُ عِنْدَ أَبي‌ عَبْدِاللَهِ عَلَيْهِ السَّلاَمِ، فَقَالَ لَهُ رَجُلٌ: بِأَبِي‌ أَنْتَ وَ أُمِّي‌! أَدْخُلُ كَنِفًا لِي‌، وَ لِي‌ جِيرَانٌ وَ عِنْدَهُمْ جَوَارِي‌ يَتَغَنَّيْنَ وَ يَضْرِبْنَ بِالْعُودِ؛ فَرُبَّمَا أَطْلُب‌ الْجُلُوسَ، اسْتِمَاعًا مِنِّي‌ لَهُنَّ.

فَقَالَ: لاَ تَفْعَلْ!

فَقَالَ الرَّجُلُ: وَاللَهِ مَا أَتَيْتُهُنَّ؛ إنَّمَا هُوَ سِمَاعٌ أسْمَعُهُ بِأُذُنِي‌.

فَقَالَ لَهُ: أَمَا سَمِعْتَ اللَهِ يَقُولُ: إِنَّ السَّمْعَ وَالْبَصَرَ وَالْفُؤَادَ كُلُّ أُولَـئكَ كَانَ عَنْهُ مَسْئُولاً؟!

قَالَ: بَلَي‌ وَاللَهِ فَكَأَنِّي‌ لَمْ أَسْمَعْ هَذِهِ الاْيَةَ قَطُّ مِنْ كِتَابِ اللَهِ مِنْ عَجَمِيِّ وَ لاَ مِنْ عَرَبِيِّ! لاَ جَرَمَ أَنِّي‌ لاَ أَعُودُ إنْ شَآءَاللَهُ، وَ إنِّي‌ أَسْتَغْفِرُاللَهَ.

فَقَالَ لَهُ: قُمْ فَاغْتَسِلْ وَ صَلِّ مَا بَدَالَكَ! فَإنَّكَ كُنْتَ مُقِيمًا عَلَي‌ أَمْرٍ عَظِيمٍ، مَا كَانَ أَسْوَءَ حَالَكَ لَوْ مُتَّ عَلَي‌ ذَلِكَ! احْمَدِاللَهِ، وَاسْألْهُ التَّوْبَةَ مِنْ كُلِّ مَا يَكْرُهُ؛ فَإنَّهُ لاَ يَكْرَهُ إلاَّ كُلَّ الْقَبِيحِ. وَالْقَبِيحَ دَعْهُ لاِهْلِهِ! فَإنَّ لِكُلٍّ أَهْلاً.

«أبوجعفر گويد: من‌ در نزد حضرت‌ صادق‌ عليه‌ السّلام‌ بودم‌ كه‌ مردي‌ به‌ آنحضرت‌ عرض‌ كرد: پدر و مادرم‌ فدايت‌ شود! من‌ در مستراح‌ خانة‌ خود ميروم‌، وليكن‌ ما همسايگاني‌ داريم‌ كه‌ در نزد آنها زنان‌ و كنيزان‌ آوازه‌ خوان‌ است‌ كه‌ تَغَنّي‌ ميكنند. ميخوانند و با عُود مي‌نوازند؛ و چه‌ بسا من‌ براي‌ آنكه‌ ساز و آواز آنها را گوش‌ كنم‌ ميخواهم‌ زيادتر از مقدار معمول‌ در مستراح‌ بنشينم‌.

حضرت‌ صادق‌ گفتند: اين‌ كار را مكن‌!

آن‌ مرد گفت: سوگند به‌ خدا كه‌ من‌ به‌ اين‌ اراده‌ و نيّت‌، در نزد آن‌ كنيزان‌ آوازه‌ خوان‌ نرفته‌ام‌! بلكه‌ فقط‌ آوازي‌ است‌ كه‌ به‌ گوش‌ خود مي‌شنوم‌.

حضرت‌ گفتند: آيا نشنيده‌اي‌ گفتار خداوند را آنجا كه‌ ميگويد: بدرستيكه‌ حقّاً گوش‌ و چشم‌ و دل‌، يكايك‌ آنها از آنچه‌ پيروي‌ نموده‌اند مورد سؤال‌ قرار ميگيرند؟!

مرد گفت‌: آري‌ ولي‌ سوگند به‌ خدا كه‌ گويا من‌ اصلاً اين‌ آيه‌ را از كتاب‌ خدا نشنيده‌ام‌؛ نه‌ از مرد عجميّ شنيده‌ام‌ و نه‌ از مرد عربيّ! و بنابراين‌ من‌ ديگر هرگز دنبال‌ چنين‌ كاري‌ را نمي‌گيرم‌ و دوباره‌ بجا نمي‌آورم‌ إن‌ شاءالله‌؛ و من‌ از خداوند طلب‌ مغفرت‌ و آمرزيدگي‌ دارم‌.

حضرت‌ گفتند: برخيز و غسل‌ توبه‌ بجاي‌ آور! و به‌ مقداري‌ كه‌ مي‌خواهي‌ نماز بخوان‌! چون‌ تو بر امر عظيمي‌ وقوف‌ داشتي‌، چقدر حالت‌ بَد و قبيح‌ بود اگر تو بر همان‌ حالت‌ مي‌مردي‌! حمد خداي‌ را بجاي‌ آور و از او تقاضاي‌ توبه‌ و عفو كن‌ از هر امري‌ كه‌ خداوند ناپسند دارد؛ چون‌ او ناپسند ندارد مگر هر عمل‌ زشت‌ و قبيحي‌ را. و عمل‌ زشت‌ را براي‌ اهل‌ آن‌ عمل‌ واگذار! چون‌ براي‌ هر كرداري‌ اهلي‌ است‌.»

اين‌ روايت‌ را علاّمة‌ طباطبائي‌ مُدّ ظلُّه‌ العالي‌ از عيّاشي‌ با إسناد خود از أبوجعفر از حضرت‌ صادق‌ عليه‌ السّلام‌ در ضمن‌ حديث‌ مفصّلي‌ روايت‌ كرده‌اند.

عواقب موسیقی در بعضی از احادیث

1- بی تفاوت شدن نسبت به ناموس

امام صادق علیه السلام فرموند: به شیطان قفندر (بد قیافه) گفته می شود زمانی که در خانه کسی چهل روز با وسایل موسیقی (چون تار بنوازد) و مردان وزنان در آن مجلس باطل گرد آیند شیطان تمام اعضای بدن صاحبخانه را لمس می کند . (به طوریکه چشم، گوش، زبان، و سایر اعضایش در مسیر و فرمان شیطان و گناه قرار می گیرند.) بعد از آن برای اینکه کاملا او را در زشتی و ظلمت غرق کند نفسی شیطانی در او می دمد که بعد از آن غیرت را از دست می دهد ، آنچنان که نسبت به رابطه ی نا مشروع دیگران با همسرش بی تفاوت می شود. همان/ص433

2- مرگ نا گهانی و قبول نشدن دعا

امام صادق علیه السلام فرموند: خانه ای که در آن غنا باشد ، از مرگ ومصیبت دردناک ایمن نیست ودعا در آن به اجابت نمی رسد و فرشتگان وارد آن نمی شوند. /همان

از امام صادق علیه السلام در مورد غنا سوال شد ، امام علیه السلام فرمود: به منازلی که اهل آن به خاطر انجام معصیت(و گوش دادن به موسیقی ) از رحمت خداوند دور شده اند وارد نشوید. کافی/ ج6/ ص432

3- سبب نفاق

امام صادق علیه السلام فرموند : نواختن موسیقی (مثل تارو ...) نفاق را در دل می رویاند همان طوری که آب سبزه را می رویاند. کافی/ ج6/ ص434

رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرموند: من شما را از دو صدای بیهوده و فریبنده منع می کنم:

یکی صدای نغمه های لهو آوز شیطان که گمراه کننده است و دیگری شیون در وقت رسیدن مصیبت که خراشیدن صورت ، پاره کردن یقه ، و آواز و گریه شیطانی در آن باشد ( در مورد خراشیدن صورت و گریبان چاک دادن طبق نظر عمده علما و مراجع در مصیبت امام حسین علیه السلام اشکال ندارد) .

الغدیر/جلد8/ص235/---مستدرک الوسائل /جلد13/ص218

4-رفتن برکت

حضرت محمد صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند :

فرشتگان به خانه ای که شراب و وسایل موسیقی و قمار در آن باشد وارد نمی شود . و دعای اهل خانه مستجاب نمی گردد . خیروبرکت هم ازآنجا می رود . وسایل الشیعه/جلد12/ص235 --- مستدرک الوسائل /جلد13/ص218

5-عامل زنا

رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند :

غنا و موسیقی کاری است که انسان را به زنا می کشاند . الدر المنثور /ج5/ص308--- مستدرک الوسائل ج2/ص457 چاپ قدیم /جلد13/ص214/چابجدید ----بحارالانوار/ج73/ص247

در حدیث آمده :

از غنا و موسیقی دوری کنید زیرا موسیقی حیاء را ازبین می برد و سبب زیاد شدن غریزه جنسی می شود . مردانگی را نابود می سازد و هر کاری که شراب می کند موسیقی نیز انجام می دهد و اگر مبتلا به موسیقی شدید از زنان بپرهیزید برای آنکه موسیقی و غنا انسان را به زنا می کشاند .. الدرالمنثور/ج5/ص308

پایان فصل دوم

فصل سوم

_هدف رسالت پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم

رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:

خداوند مرا برای هدایت و رحمت جهانیان مبعوث نمود ، و دستور داده به من تا آلات غنا و موسیقی (مانند نای،تنبور،تار،و...) و بتها و رسوم جاهلیت را از بین ببرم. مستدرک الوسائل/ج13/ص219.ج2/ص458چاپ قدیم.

-عواقب اخروی غنا

رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:

کسی که اهل تنبور است روز قیامت محشور می شود در حالی که سیاهترین صورت را دارد و به دستش تنبوری از آتش جهنم است وبلای سرش هفتاد هزار فرشته ی عذاب همراه با گرزی که در دست دارند بر سر وصورتش می کوبند. و کسی که اهل غنا و موسیقی است از قبرش بیرون می آید در حالی که نابینا و گنگ و کر خواهد بود. همچنین زناکار و آن که فلوت و دایره می زنند همانند ایشان محشور می شوند. مستدرک الوسائل/ج2/ص459چاپ قدیم.ج13/ص219/چاپ جدید.تفسیر قرطبی/ج14/ص54.

رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:

کسی که به لهو گوش دهد در روز قیامت در گوشش سرب آب کرده ریخته می شود. مستدرک الوسائل/ج13/ص222.

-خرید وفروش و کسب با وسایل لهو

رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:

آموزش دادن خوانندگان و خرید وفروش کنیزکان آوازه خوان حرام است و در آمدی که از این راه به دست می آید نیز حرام می باشد. گواه این مطلب آیه ای است که خداوند در کتابش فرموده است : بعضی از مردم سخنان بیهوده را خریداری می کنند ... . مجمع البیان/ج8/ص13. جهت اطلاع به فتاوای مراجع در همین کتاب مراجعه فرمایید.

ابو بصیر می گوید از امام باقر علیه السلام از در آمد کنیزکان خواننده پرسیدم امام علیه السلام فرمودند:

کسبشان حرام است.اما عروسی ها (در صورتی که زن و مرد جدا از یکدیگر و صدای زن را نامحرم نشنود) خواندن اشکال ندارد. و علت حرمت همان سخن قرآن کریم است: وَمِنَ النّاسِ مَن یَشتَرِی لَهوَالحَدِیثِ لِیُضِلَّ النّاسَ عَن سَبِیلِ الله وَیَتّخِذَهَا هُزُوًا أولائک لَهُم عَذابٌ مُّهِِینٌ . { سورة لقمان رقم (6) }

ترجمه: وبعضی از مردم کسانی هستند که خریدار سخنها ی بازیچه هستند تا مردم را از راه الله گمراه سازند بدون هیچ علمی ، وآنرا به مسخره گیرند ، ایشان هستند که برای آنها عذاب ذلت هست .

تفسیر نور الثقلین/ج4/ص194.جهت اطلاع بیشتر از روایات به وسائل الشیعه/ج12/ص86 به بعد. مستدرک الوسائل /ج13/ص222-212از کتب تشیع و به الدر المنثور/ج5/ص308. سنن بیهقی/ج10/ص321-221.تفسیر قرطبی/ج10/ص148.ج14/ص54-51به کتب تسنن مراجعه فرمایید.

امام صادق علیه السلام فرمودند:کنیز و زن خواننده ، و کسی که اجرتی به او می دهد و کسی که پول را مصرف می کند همه مورد لعنت قرار گرفته اند. سفینة البحار/ ج2/ ص32

-ثواب پرهیز از غنا

امام رضاعلیه السلام فرمودند:

کسی که از غنا دوری کند در عوض ،درختی در بهشت هست که خداوند دستور می دهد باد آن را به حرکت در آورد. نغمه خوشی از آن درخت بهشتی بلند می شود که مانند آن را نشنیده است. و کسی کهاز غنا اجتناب نکند آن صوت زیبا را نمی شنود. کافی//ج6/ص434