برخی از آداب و احکام زیارت
بسم الله الرحمن الرحیم
الأمالي للصدوق عَنِ ابْنِ الْمُتَوَكِّلِ عَنِ السَّعْدَآبَادِيِّ عَنِ الْبَرْقِيِّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِي قَتَادَةَ الْقُمِّيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ يَحْيَى عَنْ أَبَانٍ الْأَحْمَرِ
عَنِ الصَّادِقِ علیه السلام قَالَ: الْمُرُوَّةُ فِي السَّفَرِ كَثْرَةُ الزَّادِ وَ طِيبُهُ وَ بَذْلُهُ لِمَنْ كَانَ مَعَكَ وَ كِتْمَانُكَ عَلَى الْقَوْمِ سِرَّهُمْ بَعْدَ مُفَارَقَتِكَ إِيَّاهُمْ وَ كَثْرَةُ الْمِزَاحِ فِي غَيْرِ مَا يُسْخِطُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَل بحار الأنوار (ط - بيروت) ؛ ج73 ؛ ص266
امام صادق علیه السلام فرمودند :
مردانگی درسفر عبارت است از : کثرت توشه و پاکی آن و بخشیدن از توشه خود به همراهان ، و راز داری بعد از جدا شدن از آنان ، شوخی کردن به گونه ای که خشم خدا را همراه نداشته باشد.
احکام وآداب سفر
پیش از سفر
این کارها پیش از سفر و در آغاز آن ، مستحب است:
- 1- طلب خیر از خداوند.
- 2- اطلاع به دوستان و بستگان و طلب حلالیّت از آنان.
- 3- وصیت کردن به خصوص نسبت به امور واجب.
- 4- انتخاب همسفران مناسب و هم شأن از نظر اخلاقی و اقتصادی.
- 5- انتخاب زمان مناسب برای سفر ؛ روز شنبه و پس از آن روزهای سه شنبه و پنج شنبه مستحب است و روز جمعه قبل از نماز جمعه مکروه است . اگر در سایر ایام هفته لازم شد سفر برود ،صدقه بدهد.
- 6- غسل کردن.
- 7- خواندن دعای سفر ؛ آیات وسوره های قرآنی و دعاهای دیگری که وارد شده است؛از جمله آنها سوره قدر، آیة الکرسی و سوره های حمد ، ناس و فلق.
- 8- صدقه دادن ، که بهتر است هنگام سوار شدن به وسیله نقلیه انجام گیرد.
در هنگام سفر - 1- مستحب است زاد و توشه لازم و کافی همراه داشته باشد.
- 2- با همسفران خود ، با اخلاق نیکو رفتار کند.
- 3- به افراد ضعیف و مریض در طول سفر کمک کند.
- 4- به فقرا و مساکین محل صدقه بدهد.
آداب زیارت
تشرّف به دیدار امامان معصوم علیهم السلام ، چه در حال حیات آنان و چه پس از شهادت و هنگام زیارت قبور ائمه علیهم السلام آدابی دارد که آن را از دیدارهای معمولی جدا می کند.
رعایت طهارت ، ادب ، متانت ، توجّه ، حضور قلب از جمله آداب است.
شهید ثانی آدابی را برای زیارت بیان می کند که خلاصه آنها چنین است:
- غسل کردن و با طهارت وارد حرم شدن.
- اذن دخول طلبیدن و با خشوع وارد شدن.
- رو به ضریح و پشت به قبله ایستادن و خواندن زیارتهای وارده.
- خواندن دو رکعت نماز پس از زیارت.
- دعا کردن و طلب حاجت پس از نماز.
- خواندن قرآن و هدیه کردن ثواب آن به امام.
- حضور قلب داشتن و استغفار کردن از گناه.
- احسان و احترام به خادمان حرم.
- خواندن دعای وداع در آخرین زیارت.
- بهتر شدن نسبت به قبل از زیارت.
- زود خارج شدن از حرم پس از زیارت.
- پشت نکردن به ضریح هنگام خروج.
- پس از بازگشت به خانه ، دوباره به حرم و زیارت رفتن.
- صدقه دادن به نیازمندان و نیز احسان به تنگدستان از سادات آن شهر.
در بعضی منابع آداب دیگری نیز برای زیارت بیان شده است از جمله : - پوشیدن لباس پاک و تمیز که بهتر است سفید باشد.
- عطر زدن و خوشبو بودن.
- با آرامش و وقار حرکت کردن و گام ها را کوتاه برداشتن.
- مشغول بودن به ذکر ، در حال رفتن به زیارت ، به خصوص ذکر «الله اکبر» و «الحمدلله».
- وارد شدن به حرم با پای راست.
- تکبیر گفتن پیش از زیارت ، هنگام دیدن قبر مطهّر.
- پرهیز از امور دنیایی و سخنان لغو بیهوده.
- برخی از احکام زیارت
- نماز در حرم امامان علیهم السلام مستحب است و بلکه بهتر از مسجد است.
- انسان باید ادب را رعایت کند و جلوتر از قبر پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم و امام علیه السلام نماز نخواند و چنانچه نماز خواندن بی احترامی به صاحب قبر باشد حرام است.
- حرم اباعبدالله الحسین علیه السلام و مسجد کوفه و مسجدالحرام و مسجدالنبی چهار مکانی هستند که مسافر می توانددر آنها نماز را تمام یا شکسته بخواند .
- برای رفتن به حرم امامان علیهم السلام و حتی امامزادگان مستحب است انسان وضو بگیرد.
- بنابراحتیاط واجب ، جنب و حائض و نفساء نباید در حرم امامان علیهم السلام و مسجد توقف کند،ولی در حرم امامزادگان اشکال ندارد.
عراق/ راهنمای مصوّر سفر زیارتی/ ص 46 تا 53
- توضیحات
- اماکن مذهبی
- 08 خرداد 1392
- حجة الاسلام شیخ علی محمد کیانی
- 5477