قرآن و اهل بیت - قسمت دوم

قرآن و اهل بیت - قسمت دوم - آیه تطهير

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمد لله رب العالمین وصلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین ولعنة الله علی اعدائهم اجمعین من الان الی قیام یوم الدین

اراده خدا بر طهارت چه کسانی است ؟

قال الله الحکیم فی کتابه:

انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت و یطهرکم تطهیراً (احزاب /33)

یکی دیگر از آیاتی که در شان اهل بیت نازل شده است آیه ای است که در بالا ذکر شد . عقل انسان به انسان حکم می کند که سراغ کسی برود که از هر عیب و پلیدی بری باشد . کجای عالَم عاقلی را سراغ دارید که بگوید من از پلیدی خوشم می آید ؟! کجای عالَم خردمندی هست که از افراد پلید پیروی کند ؟! بله ممکن است در جاهایی انسان مجبور به تقیه باشد که در اینجا اسمش را نمی گذارند تبعیت از ظالم . بلکه بنا بر مصالحی و طبق دستور ائمه علیهم السلام انسان خودش را با آن افراد وفق میدهد که جانش ، دینش و ناموسش در امان باشد . امام صادق فرمودند : التقیة دینی و دین ابائی .

ولی در کل انسان به حکم عقل وظیفه دارد در این دنیا از افرادی تبعیت کند که از هر عیبی منزه هستند که مصداق اتم آن اهل بیت پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله می باشند.

وقتی شخص از اهل بیت تبعیت کرد با قلبی آرام ومطمئن اعمالش را انجام میدهد و یقین دارد که این اعمال از او قبول است زیرا میداند که آنها را از معدن علم و حکمت گرفته و هیچ اشتباهی از آنها صادر نمی شود ، نه در کلام ، نه در عمل و نه در جزئیات . بلکه آنها طبق آیه شریفه 33 سوره احزاب که در مطلع بحث ذکر شد از هر پلیدی و خطایی منزه هستند .

و اما اینکه می گوییم این آیه در شأن اهل بیت عصمت و طهارت هست به این دلیل است که در بسیاری از کتب (عامه- خاصه) روایاتی از پیامبر نقل شده است که این آیه در رابطه ائمه و فاطمه زهرا نازل شده است .

از طرفی راوی می گوید بعد از نزول این آیه شش ماه در مدینه بودم و هر روز قبل از نماز می دیدم که پیامبر می آمدند درب خانه زهرا سلام الله علیها می ایستادند و خطاب می کردند : السلام علیکم یا اهل البیت ، انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت و یطهرکم تطهیرا. و دیده نشد که پیامبر درب خانه یکی از همسرانشان بروند و این آیه را تلاوت کنند که همه اینها شاهدی است بر اینکه این آیه در شأن اهل بیت پیامبر یعنی (علی و فاطمه و حسن و حسین علیهم السلام) است .

در کتاب ینابیع المودة قندوزی حنفی مذهب در باب سی و سوم روایتی نقل می کند از کتاب سنن ترمذی در مناقب اهل بیت که : حدثنا قتیبة بن سعید قال : حدثنا محمد بن سلیمان الاصبهانی عن یحیی بن عبید عن عطاء عن ابن ابی سلمة ربیب النبی صلی الله علیه و آله و سلم قال : نزلت ،«انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت و یطهرکم تطهیرا» فی بیت ام سلمة فدعا النبی صلی الله علیه و آله علیاً و فاطمة و حسناً و حسیناً ، فجلّلهم بکساءٍ و علی خلف ظهره ، فجللهم بکساء ثم قال : اللهم هؤلاء اهل بیتی فَاذهِب عنهم الرجس و طهرهم تطهیرا. قالت ام سلمة : و انا معهم یا نبی الله ! قال انت علی مکانک و انت الی خیر .

حدیث کرد برای ما قتیبة پسر سعید که گفت حدیث کرد برای ما محمد پسر سلیمان اصبهانی (اصفهانی) از یحیی پسر عبید از عطاء از ابن ابی سلمة ربیب پیامبر که گفت : آیه تطهیر در خانه ام سلمة نازل شد . پس پیامبر صلی الله علیه و آله علی و فاطمه و حسن و حسین را خواستند و عبایی بر سر آنها کشیدند بعد فرمودند: خدایا اینها اهل بیت من هستند پس رجس و پلیدی را از آنها بردار و آنها را پاکیزه کن پاکیزه کردنی . پس در این هنگام ام سلمة گفت ای رسول خدا من هم از اینها هستم ؟ پیامبر صلی الله علیه و آله فرمودند : تو در مکان و منزلت خود هستی و تو زن خوبی هستی ولی شامل این آیه نیستی . (ینابیع المودة ج1 ص 125 طبع منشورات اعلمی للمطبوعات- بیروت )

علامه طباطبایی (رحمة الله علیه) در رابطه با این آیه در تفسیر شریف المیزان اینطور می فرمایند : خداوند اراده کرده که رجس و پلیدی را تنها از اهل بیت پیامبر دور کند و به آنان عصمت دهد و مراد از (رجس) نجاسات ظاهری همچون عین نجاسات و نجاسات باطنی همچون شرک و کفر و اعمال زشت و اثر آن است . و مراد از (تطهیر) یعنی مجهز نمودن آنها به درک حقیقت در مرحله اعتقاد و عمل ، واما مراد از (اهل بیت) مسلماً زنان پیامبر نیستند چون بکار بردن ضمیر جمع(کُم) که اختصاص به مردان دارد در مورد زنان به هیچ وجه صحیح نیست . بنابر این یا باید گفت مراد از اهل بیت همسران پیامبر و خانواده و فرزندانشان هستند و یا اهل بیت غیر از همسران آن جناب و شامل اقربای رسول خدا می باشند . اما مطابق روایات صحیحه مراد از اهل بیت حضرت محمد صلی الله علیه و آله حضرت فاطمه و حضرت علی و حضرت امام حسن و امام حسین علیهم السلام می باشند و هیچ کس با آنها دراین امر مشارکت ندارد .

چون کلمه (الرجس) دلالت بر نوعی پلیدی یعنی همه انواع آن می نماید و چنین خصوصیتی فقط با عصمت منطبق می شود یعنی صورت علمیه ای در نفس انسان که او را از هر عقیده یا عمل باطلی حفظ می کند و این عصمت الهی فقط در حضرات معصومین علیهم السلام وجود دارد و این آیه یکی از ادله محکم عصمت اهل بیت است .

(ترجمه خلاصه المیزان نوشته کمال مصطفی /ترجمه فاطمه مشایخ ج 3ص 666)

در گلشن رسالت آتش زبانه می زد
گل گشته بود خاموش ، بلبل ترانه می زد
در بوستان توحید ، یک نا شکفته گل بود
گر می گذاشت گلچین این گل جوانه می زد
من ایستاده بودم دیدم که مادرم را
قاتل گهی به کوچه ، گه بین خانه می زد
گاهی به پشت وپهلوگاهی به دست وبازو
گاهی به چشم وصورت گاهی به شانه می زد
گردیده بود قنفذ همدست با مغیره
او با غلاف شمشیر این تازیانه می زد